سجاده فرش مسجد - فرش سجاده اي كاشان

سجاده فرش تركيبي بي نظير از هنر و مذهب مي باشد كه به عنوان نوع خاصي از فرش هاي اسلامي در طول تاريخ طراحي فرش، بافته شده و رواج پيدا كرده اند.

در واقع اگر بخواهيم يكي از جنبه هاي عبادت در هنر اسلامي را نام ببريم، بي شك فرش هاي سجاده اي كه براي خواندن نماز در نمازخانه ها و مساجد مورد استفاده قرار مي گيرند را مي توان به عنوان يك نمونه ي برجسته قلمداد كرد.

به طور كلي از هر فرشي مي توان با هدف نماز خواندن استفاده كرد ولي آنچه كه سجاده فرش را از نظر شكل ظاهري و قالب برجسته و متمايز مي كند، به كار رفتن يك طاق محرابي و بيشتر، نقش و نگارهاي شمسه و اسليمي در آن است.

فرش سجاده با طرح كاملا يكپارچه و يكدست خود علاوه بر اينكه زيبايي منحصربفردي را به فضاي مساجد و نمازخانه ها مي دهد، تشخيص قبله را براي نمازگزاران تسهيل كرده و همچنين نظم و هماهنگي خاصي را به صفوف نماز مي بخشد.

قابل ذكر است كه با توجه به اينكه سجاده فرش ها با سفارش بافته مي شوند، بر اساس متراژ مورد نياز مسجد يا نمازخانه توليد مي شوند كه سطح زمين را كاملا پوشش داده و هيچ گونه فضاي خالي را باقي نمي گذارند.

از ديگر مزاياي فرش سجاده اي كه به صورت رول بافته و نصب مي شود، مي توان به جابه جايي راحت و شست وشوي ساده ي آن اشاره كرد.

فرش هاي سجاده را مي توان از نظر شكل ظاهري به دو دسته بندي كلي تقسيم بندي نمود:

1.      سجاده فرش محرابي: همانطور كه مشخص است اين طرح فرش سجاده داراي يك طرح كلي محراب است كه گلدسته ها يا سر ستون هايي در هر دو طرف اين طاق محرابي وجود دارند؛ و در نهايت به عنوان تزيين آن، نقش و نگارهاي گل و بوته يا شمسه در داخل و خارج محراب، نقش بسته اند.

قبله چه صاف باشد و چه داراي زاويه باشد (كج باشد)، فرش محرابي بايد توسط نصاب متخصص كاملا رو به روي قبله نصب گردد. اين نوع فرش سجاده اي را هم به صورت موازي و هم به صورت شطرنجي مي توان نصب و اجرا نمود.

در واقع فرش محرابي محبوبترين و پرفروشترين نوع فرش سجاده مي باشد كه بيشتر براي مفروش كردن مساجد و نمازخانه ها به كار مي رود.

2.      فرش سجاده تشريفاتي: در سجاده فرش تشريفاتي هيچ گونه نقش محرابي ديده نمي شود و به طور معمول در قسمت بالاي فرش تشريفاتي بافته شده براي مسجد، يك حاشيه جهت قرار گرفتن مهر نمازگزاران وجود دارد. نقش مايه ي اصلي به كار رفته در فرش سجاده اي تشريفاتي معمولا گل و بوته و همچنين اشكال هندسي و اسليمي مي باشد.

به طور كلي اگر بخواهيم كه سجاده فرش تشريفاتي را با فرش محرابي مقايسه كنيم، فرش بدون محراب پرتي كمتري دارد و همچنين نيازي نيست كه كاملا رو به روي قبله نصب و اجرا شود.

البته نوع ديگري از فرش سجاده هم وجود دارد كه به آن سجاده فرش يكپارچه گفته مي شود كه به دليل مشكلات زياد در جابه جايي و همچنين هزينه هاي بسيار بالا جهت بافت، نصب و اجراي آن، بسيار كم و با شرايط بسيار خاصي مورد استفاده قرار مي گيرد.